10/06/2013 05:14 (GMT + 7)
TT - Sáng 9-6, trong một ngày nắng như đổ
lửa, những người làm khảo cổ VN hoảng hốt báo tin cho nhau có một người
bạn nước ngoài của họ vừa bị tai nạn giao thông và cầu mong cho anh ấy
tai qua nạn khỏi.
TS khảo cổ học Nishimura
Masanari (thứ tư từ trái qua) tại một bãi khai quật, bên những người
dân ở làng gốm cổ Kim Lan (Gia Lâm, Hà Nội) - nơi gia đình ông gắn bó 12
năm nay và đã quyên góp tiền xây dựng cho làng một bảo tàng gốm sứ độc
đáo - Ảnh: Noriko
11g, tiến sĩ Nguyễn Quốc Tuấn - viện trưởng Viện Tôn
giáo - đau đớn thông báo: tiến sĩ khảo cổ học Nhật Bản Nishimura, người
đã có 23 năm gắn bó với khảo cổ học VN, đã mất trong một tai nạn giao
thông trên đường 5 (từ Hà Nội đi Hải Phòng) khi đang đi xe máy xuống khu
vực khảo sát chuẩn bị cho một cuộc khai quật mới.
Nishi (theo cách gọi thân mật của bạn bè khảo cổ) sinh
năm 1965, mới 48 tuổi, tính tuổi ta là 49 - cái tuổi nhiều tai ương theo
quan niệm phương Đông.
Nishimura Masanari có tên Việt là Lý Văn Sỹ, sinh ra và
lớn lên tại thành phố Shimonoseki, Nhật Bản. Tốt nghiệp khoa khảo cổ
học Trường đại học Tokyo, năm 1990 Nishimura Masanari bắt đầu đến VN
trong khuôn khổ chương trình hợp tác giữa các nhà khoa học Nhật Bản và
Viện Khảo cổ học VN khai quật một số mộ cổ ở Nghĩa Đàn (Nghệ An).
Tháng 11-1998 Nishimura đã phát hiện một mảnh khuôn đúc
trống đồng có niên đại khoảng thế kỷ 1 - 3 sau Công nguyên. Đây là mảnh
khuôn đúc trống đồng duy nhất từ trước tới nay phát hiện được ở VN và
là một tư liệu quan trọng cho việc nghiên cứu về trống đồng. Năm 2006
Nishimura bảo vệ thành công luận án tiến sĩ. Hiện Nishimura công tác tại
Viện Khảo cổ học VN. Ông cũng là người sáng lập Quỹ Bảo vệ di sản văn
hóa dưới lòng đất Đông Nam Á.
Nhưng Nishi không đến VN một mình, và cũng không chỉ
quan tâm đến trống đồng cùng các di sản vùng Trung và Nam Trung bộ.
Nishi đã đến và gặp ở VN người bạn đời Nishino Noriko - một nghiên cứu
sinh về ngôn ngữ VN. Tình yêu với khảo cổ và với Nishi đã khiến Noriko
bỏ ngôn ngữ sang nghề “đào bới”, họ thành đôi và sau khi trở về Tokyo
bảo vệ tiến sĩ, Noriko và Nishi đã mang hai con trở lại VN, tiếp tục
những con đường khảo cổ khắp nẻo làng quê Việt.
Vợ chồng nhà khảo cổ học Nhật Bản đã góp phần cùng
những nông dân làng gốm cổ Kim Lan ven sông Hồng thành lập bảo tàng gốm
Kim Lan - một trong những bảo tàng gốm địa phương phong phú, đa dạng về
hiện vật và hình thức hoạt động nhất hiện nay (Duyên nợ làng gốm cổ,
Tuổi Trẻ Xuân 2013). Người dân làng Kim Lan đã và sẽ mãi mãi yêu mến
Nishi và Noriko khi họ không chỉ làm việc ở đây, mà còn cùng những đứa
con gắn bó máu thịt với làng gốm này suốt 12 năm qua.
TS Nishimura đã tham gia hàng chục cuộc khai quật lớn
nhỏ, tham dự rất nhiều hội thảo khoa học quốc tế về VN và luôn dành cho
mảnh đất chứa nhiều trầm tích văn hóa này những lời lẽ đầy tình cảm trên
các chứng cứ khoa học.
Vĩnh biệt Nishimura - nhà khảo cổ tài năng và tận tụy
với VN, PGS.TS Lâm Thị Mỹ Dung (ĐH KHXH&NV Hà Nội) nghẹn ngào: “Cầu
mong vợ và hai con em vững vàng vượt qua cơn sóng gió này và Noriko tiếp
bước con đường mà hai em đã chọn! Cảm ơn em về tất cả!”. TS Nguyễn Quốc
Tuấn chia sẻ: “Thương em, một tài năng chói sáng đã mất. Anh kính phục
em. Cầu mong em siêu sinh tịnh thổ”.
No comments:
Post a Comment